به گزارش تجارت، معدن و فولاد: صنعت فولاد ایران که در تابستان امسال با محدودیت‌های شدید و بی‌سابقه برق روبرو بود و نتیجه این محدودیت‌ها نیز خود را در کاهش تولید فولاد کشور نشان داد، اکنون با مشکل تازه‌ای به نام محدودیت‌های گاز دست و پنجه نرم می‌کند. طبق آخرین خبرها، از کارخانجات تولیدکننده آهن اسفنجی خواسته شده که مصرف گاز خود را تا ۷۰ درصد کاهش دهند که برای بسیاری از واحدها این سطح از محدودیت به‌معنای خاموشی کوره‌ها و توقف تولید است. همزمان به برخی شرکت‌های فولادی اخطارهای کاهش مصرف برق نیز ارسال شده و تولیدکنندگان صنعت فولاد با وضعیت بسیار دشوار و پیچیده‌ای روبرو شده‌اند.
بیش از ۹۰ درصد تولید فولاد کشور مبتنی بر آهن اسفنجی است و نبود گاز یا حتی محدودیت شدید مصرف آن برای واحدهای آهن اسفنجی به‌معنای توقف تولید است. در واقع، شاکله صنعت فولاد ایران را آهن اسفنجی تشکیل می‌دهد و عدم دسترسی یا دسترسی به گاز برای کارخانجات تولیدکننده آهن اسفنجی و در نتیجه کل صنعت فولاد ایران، حکم مرگ یا زندگی را دارد.
در پاییز امسال، واحدهای احیاء مستقیم تولیدکننده آهن اسفنجی به صورت زودهنگام با محدودیت‌های گاز روبرو شده‌اند و شرکت گاز اخیراً «دستور» محدودیت‌های بیشتر مصرف گازِ این شرکت‌ها از ابتدای آذر را صادر کرده است. از آنجا که گاز مصرفی در فرآیند تولید آهن اسفنجی نقشی اساسی دارد و بخشی از خوراک این واحدها محسوب می‌شود و نمی‌توان آن را با سوخت‌هایی نظیر گازوئیل یا مازوت تأمین کرد، کاهش تأمین گاز عملاً موجب کاهش شدید تولید این کارخانجات می‌شود. در این کارخانجات، گاز عامل احیاکننده آهن در واکنش با اکسید آهن است و صرفاً نقش سوخت را ندارد. در واقع، گاز طبیعی برای این واحدها بخشی از فرآیند تکنولوژیک و خوراک محسوب می‌شود. در واقع، این‌گونه نیست که با کاهش حداکثری، حداقلی یا متوسط مصرف گاز طبیعی، روند تولید آهن اسفنجی نیز به نحو متناسبی ادامه داشته باشد و محدودیت ۷۰ درصدی مصرف گاز در واقع به معنای توقف تولید در این کارخانجات است.
تولید، مهم‌ترین رکن اقتصاد کشور محسوب می‌شود و آسیب به این رکن، با هیچ‌گونه اقدامی قابل جبران نخواهد بود. صنعت فولاد ایران، به مدد تولید آهن اسفنجی بوده است که به دهمین صنعت بزرگ فولاد جهان تبدیل شده و رشد تولید آهن اسفنجی در کشور نیز مرهون دسترسی پایدار به گاز بوده است. ایران در حال حاضر، بعد از هند، دومین تولیدکننده بزرگ آهن اسفنجی در جهان است. اکنون این تولید، در معرض خطری وجودی قرار گرفته است.
تحمیل سطح فعلی محدودیت‌های گاز به کارخانجات تولیدکننده آهن اسفنجی که دومین صنعت بزرگ آهن اسفنجی در جهان محسوب می‌شود، کاری منطقی نیست. در سال «جهش تولید»، تولیدکنندگان آهن اسفنجی با جامعه عظیم کارکنان آن‌ها، انتظار این سطح از موانع و چالش‌ها را ندارند.
در حال حاضر این سؤال مطرح است که آیا نهادهای مسئول به مشکلات کارخانجات احیاء مستقیم توجه کافی خواهند داشت؟ آیا اقداماتی مؤثر و فوری برای حل این بحران و تضمین دسترسی این کارخانجات به گاز، در دستور کار قرار خواهد گرفت یا این صنعت مهم، که در حال حاضر به‌عنوان ستون فقرات صنایع فولاد کشور شناخته می‌شود، با مشکلاتی عمیق‌تر مواجه خواهد شد؟
منبع: اقتصاد، نفت و فلزات نیوز
