بردیا امیرتیموری / صنعت فولاد ایران در آستانه بحرانی بی‌سابقه قرار گرفته است؛ بحرانی که فراتر از مسائل اقتصادی، می‌تواند به تهدیدی برای امنیت ملی و ثبات مالی کشور تبدیل شود.

بنا بر اعلام انجمن جهانی فولاد، تولید فولاد جهان در هشت ماهه سال جاری میلادی به یک‌ میلیارد و ۲۳۰ میلیون و ۶۰۰ هزار تن رسید که این میزان ۱٫۷ درصد کمتر از مدت مشابه سال ۲۰۲۴ بود.

آخرین آمار انجمن جهانی فولاد از تداوم کاهش تولید فولاد جهان حکایت می‌کند و در این بین افت تولید ایران و چین نیز در هشت ماهه ۲۰۲۵ نسبت به مدت مشابه ۲۰۲۴ همچنان برقرار است.

معاونت فروش و بازاریابی شرکت فولاد مبارکه بر اساس مدل تولید بر مبنای سفارش این شرکت، در خط مقدم مواجهه با چالش‌های بیان‌شده، خود را متعهد به بازاریابی مؤثر در جهت جذب سفارش‌ های خطوط تولید می‌داند.

تولید فولاد کشور در چهار ماهه نخست امسال ۰.۷ درصد نسبت به چهار ماهه ابتدایی سال گذشته، بیشتر شده و این در حالی است که در بهار امسال، فولادسازان کشور با افت ۴.۸ درصدی مواجه بودند

عدم رشد فروش متناسب با رشد تورم و رشد بی‌سابقه نرخ نهاده‌های تولید فولاد، مهم‌ترین دلیل افت سود شرکت‌هاست؛ از طرفی فولادسازان به‌منظور دستیابی به تولید پایدار، در پروژه‌های زیرساختی نظیر احداث نیروگاه و انتقال آب سرمایه‌گذاری کرده‌اند و این امر باعث صرف نقدینگی در این زمینه شده که به تبع آن شرکت‌ها مجبور به تأمين مالی بیشتر و تحمل هزینه‌های مالی بالاتر شده‌اند. این وضعیت در گزارش های سه ماهه اول سال ۱۴۰۴ بیشتر خود را نشان داد که به زعم کارشناسان، دلیل عمده آن شرایط ناپایدار اقتصاد کشور است. برای اثبات این موضوع، در این نوشتار، بهای تمام‌شده فولاد و اثرات انعکاس این ریسک‌ها را مورد بررسی قرار داده‌ایم.

صنعت نفت، گاز، پتروشیمی، خودروسازی، لوازم خانگی، صنایع غذایی و کشتی‌سازی از جمله تولیدکنندگانی هستند که استمرار تولید در آنها وابسته به تامین ورق‌ها و قطعات خاص فولادی از سوی شرکت فولاد مبارکه اصفهان است. اگرچه طی دهه‌های اخیر سیاست‌گذاران بر توسعه صنعت فولاد در کشور به عنوان صنعتی مادر تکیه داشته‌اند و در این راستا نیز موفق بوده‌اند؛ اما عمده این تمرکز در بخش تولید فولادهای ساختمانی بوده و به این ترتیب ایران به لحاظ تولید محصولات فناورانه فولادی با چالش مواجه است.

انجمن جهانی فولاد آمار تولید جهانی فولاد را در نیمه نخست سال ۲۰۲۵ میلادی اعلام کرد؛ بنا بر داده‌های این انجمن، فولادسازان جهان در این مدت ۹۳۴میلیون و ۳۰۰هزار تن فولاد تولید کردند و تولید آنها ۲.۲ کمتر از نیمه نخست سال ۲۰۲۴ بود.

این درخواست در شرایطی مطرح شده که از اردیبهشت ماه سال جاری، محدودیت ۹۰ درصدی برق به فولادسازان تحمیل شده و حتی در چند بازه زمانی، برق سبز خریداری شده هم به آنان تحویل نشده است! علاوه بر این، برابر مواد قانونی و تصویب‌نامه هیئت وزیران، وزارت نیرو مکلف به عدم اعمال محدودیت برای صنایع به میزان برق تولیدی آنان توسط نیروگاه‌های سرمایه‌گذاری شده و خریداری شده از بورس انرژی است!

کاهش تولید در کانون‌های تولید فولاد چین (تانگشان و شانشی) در اوایل سه‌ ماهه سوم، اندکی به بهبود جو بازار کمک کرد، اما نشانه‌های کمی از اجرای قاطع این اقدامات برای رفع عدم تعادل بین عرضه و تقاضا وجود دارد.

کاهش ۴.۸ درصدی تولید فولاد کشور در بهار امسال در حالی به ثبت رسیده که در مدت مشابه سال گذشته نرخ افت تولید فولاد ۱.۸ بوده است که نشان دهنده تشدید محدودیت‌های برقی فولادسازان در سال جاری است.

بنا بر داده‌های انجمن جهانی فولاد، شرکت فولاد مبارکه اصفهان در فهرست ۱۰۰ شرکت بزرگ فولادساز جهان در سال ۲۰۲۴، رتبه ۴۴ را به خود اختصاص داده است، همچنین این شرکت در میان فولادسازان خاورمیانه و شمال آفریقا (مِنا) بیشترین تولید را داشته است.