به گزارش تجارت، معدن و فولاد: بر اساس اسناد راهبردی، هوشمندسازی می‌تواند تا ۲۵ درصد از هزینه‌ها بکاهد و بهره‌وری را ۲۰ درصد افزایش دهد.
ارتقای بهره‌وری در بخش معدن از طریق به‌کارگیری فناوری های نوینی مانند هوش مصنوعی و دیجیتال سازی، به عنوان راهکاری کلیدی برای رفع چالش های این بخش و تحقق سهم ۱۳ درصدی آن در برنامه هفتم توسعه شناسایی شده است.
امروزه در عرصه جهانی، معدن داران و سرمایه‌گذاران به سمت استفاده حداکثری از ظرفیت معادن با بهره‌گیری از فناوری‌های روز حرکت کرده‌اند؛ به گونه‌ای که هوش مصنوعی و اتوماسیون به تدریج جایگزین ابزارآلات سنتی و حتی نیروی انسانی می‌شوند. این تحول دیجیتال، امکان استخراج با هزینه‌ای کمتر و بازدهی بالاتر را فراهم کرده و سهم ارزش افزوده بخش معدن و صنایع معدنی را به طور چشمگیری ارتقا می‌دهد.
هوشمندسازی معادن قابلیت‌های متعددی را به ارمغان می‌آورد که از پردازش داده‌های پیچیده زمین شناسی و سنجش از دور برای شناسایی کانسارها و پیش‌بینی مناطق مستعد اکتشاف گرفته تا تحلیل نقشه‌های ژئوفیزیکی، ژئوشیمیایی و عکس‌های ماهواره‌ای را بدون نیاز به نیروی انسانی زیاد شامل می‌شود. علاوه بر این، مدیریت ناوگان حمل‌ونقل بدون راننده و کنترل بهینه مصرف انرژی از دیگر مزایای انقلاب دیجیتال در این بخش است.
فراخوان وزارت صمت برای همکاری با شرکت‌های فناور
در همین راستا، وزارت صنعت، معدن و تجارت با انتشار اطلاعیه‌ای، بر ضرورت مشارکت شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور در هوشمندسازی معادن تأکید و از این شرکت‌ها برای همکاری به منظور ارتقای بهره‌وری و حل چالش‌های اصلی بخش صنعت و معدن دعوت کرده است.
بر اساس این فراخوان، معاونت برنامه‌ریزی و توسعه محیط کسب و کار وزارت صمت با همکاری «معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری» و «صندوق حمایت از تحقیقات و توسعه صنایع پیشرفته»، ذیل منابع بودجه‌ای ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴، با اعتباری بالغ بر هزار میلیارد تومان، اقدام به برگزاری فراخوانی بزرگ در قالب ده درخواست پیشنهاد پروپوزال (RFP) تحول‌آفرین کرده است. این فراخوان با هدف استفاده از توانمندی‌های شرکت‌های فعال در حوزه‌های هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، بلاک چین و کلان‌داده‌ها منتشر شده است.
اهداف سند تحول دیجیتال معادن ایران
سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) نیز سند تحول راهبردی دیجیتال معادن را با چشم‌انداز افق ۱۴۰۹ تعریف کرده است. بر اساس این سند، در صورت هوشمندسازی کامل معادن، کاهش ۲۵ درصدی هزینه‌ها و ارتقای ۲۰ درصدی بهره‌وری محقق خواهد شد. این سند بر موضوعاتی چون رسیدن به ایمنی، چابکی و انعطاف پذیری دیجیتال، بهینه‌سازی فرآیندها، نوآوری، توسعه سرمایه انسانی، شفافیت داده‌محور و امنیت سایبری تأکید دارد.
تأکید بر رفع موانع و تسهیل ورود شرکت های دانش بنیان
محمدرضا بهرامن، رئیس خانه معدن ایران، با تأکید بر استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان برای افزایش بهره‌وری معادن، فراهم‌آوری زیرساخت‌های هوشمندسازی را یکی از مهم‌ترین و مغفول‌مانده‌ترین مسائل این بخش دانست.
وی اظهار داشت: باید زمینه ورود شرکت های دانش بنیان به بخش معدن تسهیل شود تا با مشارکت این شرکت‌ها، بهره‌وری از تکنولوژی‌های جدید افزایش یافته و هزینه‌ها کاهش پیدا کند. معادن ایران ارزش افزوده بالایی دارند و با ارتقای بهره‌وری می‌توان زنجیره صنایع معدنی را تکمیل و در بلندمدت، محصولات معدنی را جایگزین صادرات نفتی کرد.
بهرامن در پایان با بیان اینکه برای رسیدن به رشد ۱۳ درصدی در معادن فاصله داریم، خاطرنشان کرد: محقق شدن این هدف در برنامه هفتم توسعه، منوط به ورود شرکت‌های دانش‌بنیان، تسهیل سرمایه‌گذاری‌های خارجی و داخلی و ایجاد شبکه مالی برای تبادلات مالی در شرایط تحریمی است و دولت باید با ایفای نقش تنظیم‌گری و تسهیل‌گری، زمینه رفع موانع را فراهم کند.
