به گزارش تجارت، معدن و فولاد: تحقق هوشمندسازی و به کارگیری هوش مصنوعی در صنعت فولاد نیازمند درک صحیح از مزایای حرکت در این مسیر و صرف سرمایه‌گذاری در این بخش است که مدیران فولاد مبارکه اصفهان به موقع از لزوم حرکت در این مسیر آگاه شده و با گام برداشتن در این مسیر، امروز فولاد مبارکه اصفهان به نقطه‌ای رسیده است که افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه تولید و رشد سودآوری از محل هوشمندسازی و استفاده از هوش مصنوعی در این شرکت رقم خورده و فولاد مبارکه اصفهان به کمک بهره‌گیری از این موارد در مسیر توسعه پایدار حرکت می‌کند.
همچنین این شرکت فولادی در مسیر پیوستن به کلوپ جهانی فانوس دریایی است که بنگاه‌های اقتصادی با دستیابی به 11 شاخص تعریف شده می‌توانند به عضویت این باشگاه درآیند و این عضویت به مفهوم دستیابی به انقلاب چهارم صنعتی و در عین حال رسیدن به 4 تغییر پایدار یعنی چابکی و مشتری محوری، انعطاف‌پذیری زنجیره تامین، سرعت و بهره‌وری و سازگاری با محیط زیست است.
با توجه به پیشینه تحول در فولاد مبارکه، پذیرش اولیه مفاهیم توسعه و بهبود در این سازمان، زیرساخت مناسبی را برای اجرای تحول دیجیتال فراهم کرده است؛ برای تداوم این روند و دستیابی به موفقیت در تحول دیجیتال، نیاز به افزایش آگاهی در مورد مفهوم جامع تحول دیجیتال احساس می‌شود. تحول دیجیتال فراتر از یک موضوع فنی بوده و نیازمند تغییر در استراتژی‌ها، نگرش مدیران و رویکرد کارشناسان است؛ با ایجاد این تغییرات و با توجه به بستر مناسب موجود، فولاد مبارکه می‌تواند به اهداف خود در این زمینه دست یابد.
هوشمندسازی، سرمایه‌گذاری برای سودآوری
هوشمندسازی در حوزه صنعت و به خصوص بخش معدن و فولاد ضرورتی غیرقابل کتمان در عصر انقلاب صنعتی چهارم و پنجم تلقی می‌شود. امروزه فولادسازان برتر بین‌المللی از هوشمندسازی، هوش مصنوعی، ابرداده و... برای بهبود کارآیی، کاهش مصرف انرژی، کاهش هزینههای تولید محصولات و افزایش سودآوری بهره می‌گیرند و در واقع هوشمندسازی به کمک واحدهای فولادی برای بهینه‌سازی و افزایش قدرت رقابت در بازارهای جهانی آمده است.
هوشمندسازی و هوش مصنوعی دو ابزار مورد نیاز برای کنترل و بهینه‌سازی فرآیندهای صنعتی به شمار می‌روند؛ تحقق این موارد در صنایع به‌خصوص صنایع بزرگی نظیر فولادسازی نقش مهمی در افزایش بهره‌وری، کاهش هزینههای عملیاتی و در نهایت دستیابی به اهداف توسعه پایدار دارد.
به عبارتی دیگر هوشمندسازی را می‌توان استفاده از هوش مصنوعی برای اتوماسیون و بهینه‌سازی فرایندها در محیط‌های صنعتی، تولیدی، اداری و … و استفاده از تجهیزات و دستگاه‌های هوشمند تعریف کرد که وابستگی به عملکرد و مهارت نیروی کار را به حداقل می‌رساند؛ بهره‌وری و کارایی را به سبب کاهش خطاهای انسانی افزایش می‌دهد و تجربه کاربری از طریق فرایندهای خودکار را به سبب دقت و سرعت بالا، جذاب و گیرا می‌کند. بهره‌گیری از فرایندهای خودکار در واحدهای صنعتی، ضمن کاهش اتلاف انرژی و صرفه‌جویی در هزینه‌ها، منجر به افزایش بازدهی تجهیزات و ماشین‌آلات می‌شود.
در حالی امروز در دنیا فولادسازان با بهره‌گیری از هوشمندسازی و هوش مصنوعی توانسته‌اند تا هزینه تولید را کاهش داده و سودآوری را افزایش دهند که بخشی از فولادسازان داخلی با آخرین نسل فناوری در صنعت غریبه هستند. اگرچه هوشمندسازی در صنعت فولاد در ابتدای کار عجیب و حتی دشوار به نظر می‌رسد، حرکت در این مسیر ضرورتی غیرقابل اجتناب بوده و واهمه و دوری گزیدن از آن باعث می‌شود که فولادسازان داخلی از رقبای خارجی خود به سرعت جا بمانند و امکان رقابت در محصولات تولیدی خود به لحاظ کیفیت و قیمت را از دست بدهند.
در این شرایط وجود مدیرانی که درک صحیحی از مزایای هوشمندسازی دارند باعث می‌شود که حرکت در این مسیر مهم محقق شود. شرکت فولادمبارکه اصفهان به دلیل برخورداری از مدیرانی با دانش که در مقابل تغییر و فناوری‌های جدید مقاومت ندارند به موقع و بسیار زودتر از سایر فولادسازان کشور با عصر چهارم انقلاب صنعتی یعنی هوشمندسازی و بهره‌گیری از هوش مصنوعی همراه شده و امروز به مرحله‌ای رسیده است که از مزایای این حرکت یعنی بهینه‌سازی، کاهش هزینه تولید و در نهایت افزایش سودآوری بهره‌مند می‌شود. بر اساس برآوردها، انتظار می‌رود که تا پایان سال جاری، هوشمندسازی در فولاد مبارکه بین ۶ تا ۸ درصد به سودآوری این شرکت اضافه کند.
خلاقیت، امنیت و پایداری، میوههای نسل 5 انقلاب صنعتی
انقلاب صنعتی نسل ۵ در حالی رو به توسعه است که می‌تواند بهره‌برداری در واحدهای صنعتی به ویژه واحدهای فولادی را افزایش دهد. درواقع انقلاب صنعتی نسل پنجم به‌عنوان ادامه انقلاب صنعتی نسل چهارم بر تعامل میان فناوری‌های پیشرفته و انسان‌ها تمرکز دارد. در حالی که در انقلاب صنعتی چهارم بر اتوماسیون، اینترنت اشیا (IoT) و Big Data اختصاص داشت، نسل پنجم تلاش می‌کند تا انسان را در مرکز توجه قرار داده و ارزش‌های انسانی مانند خلاقیت، امنیت، پایداری و اخلاق را تقویت کند.
در این بین شرکت فولاد مبارکه اصفهان در راستای افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها، پروژه‌های متعددی در زمینه هوشمندسازی اجرا کرده است. در این مسیر شرکت‌های دانش بنیان به کمک فولاد مبارکه آمده‌اند. درواقع فولاد مبارکه اصفهان برای اجرای پروژه‌های هشومندسازی تعریف شده در این شرکت به سراغ همکاری با شرکت‌های دانش بنیان رفته و از این مسیر، حمایت از این شرکت‌ها و توسعه علم و دانش در کشور را نیز امکان‌پذیر کرده است. همکاری فولاد مبارکه با شرکت‌های دانش‌بنیان در مسیر هوشمندسازی و به کارگیری هوش مصنوعی در این صنعت به افزایش اشتغالزایی در این حوزه کمک شایانی داشته و از این منظر حتی مانعی برای نخبه‌گریزی از کشور شده است. فولاد مبارکه اصفهان همراستا با تغییرات جهانی در حال حرکت بوده و این موضوع علاوه بر مزایای متعدد برای این شرکت فولادی و سهامداران آن، توسعه کیفی صنعت فولاد کشور را نیز به همراه دارد. مجموع اقدامات ذکر شده نشان‌دهنده تعهد فولاد مبارکه به تحول دیجیتال و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین برای بهبود فرآیندهای تولید و پشتیبانی است.
پروژه‌های هوشمندسازی در مبارکه
طی سال‌های گذشته پروژه‌های متعدد هوشمندسازی در فولاد مبارکه اصفهان تعریف شده و پیگیری می‌شود؛ از جمله این پروژه‌ها می‌توان به هوشمندسازی انبار‌های قطعات یدکی اشاره کرد که این پروژه با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان در حال انجام است. این اقدام با هدف کاهش خطاهای انسانی، بهبود نگهداری اقلام و انبارش مطابق با استاندارد‌های جهانی انجام می‌شود.
همچنین، پروژه هوشمندسازی موتورخانه‌های حرارت مرکزی شرکت فولاد مبارکه با تشکیل کارگروهی در راستای مدیریت و صرفه‌جویی در مصرف انرژی با موفقیت انجام شده است. یکی از پروژه‌های این مجموعه فرآیند هوشمندسازی انبار‌ها است. این پروژه در بخش‌های مختلفی می‌تواند دستاورد خوبی برای مبارکه به همراه داشته باشد. یکی از مهم‌ترین موضوعات در پس اجرای این پروژه حفاظت از محیط زیست انجام می‌شود چرا که هوشمند شدن انبار‌ها می‌تواند با حذف برخی موارد مصرف برخی اقلام از جمله کاغذ، فرم‌های بانکی. محقق شود. این اتفاقی است که واحدهای صنعتی دنیا در حال اجرای آن هستند. در نتیجه زمانی که قرار است فولاد مبارکه خود را در رده تولیدکنندگان فولاد جهان قرار دهد، باید خود را با تغییرات جهانی همراه کند.
فولاد مبارکه برای حفظ بازارهای خود در اروپا نیازمند کاهش آلایندگی‌های زیست‌محیطی است. این موضوع حالا در فولاد مبارکه نه تنها در کاهش کربن بلکه در حوزه‌های دیگر نیز در دستور کار است. از سویی دیگر حذف برخی آیتم‌ها به واسطه هوشمندسازی می‌تواند بر کاهش هزینه‌ها نیز اثر گذار باشد.
اما اتفاق دیگری که با هوشمندسازی انبار‌ها در فولاد مبارکه رخ می‌دهد، کاهش برخی نیرو‌های انسانی و افزایش بهره‌وری نیرو‌هایی است که پس از هوشمندسازی در این بخش حضور خواهند داشت. در واقع فولاد مبارکه با اجرای این موضوع به سمت بهینه‌سازی در بخش نیروی انسانی هم در حرکت است و نتیجه آن افزایش بهره‌وری در میان این نیرو‌ها خواهد بود.
تحول دیجیتال در فولاد مبارکه، باتوجه به چشم انداز توسعه این شرکت، به یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر تبدیل شده است؛ با این حال، همانند بسیاری از سازمان‌ها فولاد مبارکه نیز با چالش‌هایی همچون مقاومت در برابر تغییر و نگرش‌های سنتی در اجرای این تحول روبرو است. با توجه به پیشینه تحول در فولاد مبارکه، پذیرش اولیه مفاهیم توسعه و بهبود در این سازمان، زیرساخت مناسبی را برای اجرای تحول دیجیتال فراهم کرده است؛ برای تداوم این روند و دستیابی به موفقیت در تحول دیجیتال، نیاز به افزایش آگاهی در مورد مفهوم جامع تحول دیجیتال احساس می‌شود. تحول دیجیتال فراتر از یک موضوع فنی بوده و نیازمند تغییر در استراتژی‌ها، نگرش مدیران و رویکرد کارشناسان است؛ با ایجاد این تغییرات و با توجه به بستر مناسب موجود، فولاد مبارکه می‌تواند به اهداف خود در این زمینه دست یابد.
فولاد مبارکه به عنوان یکی از تولیدکنندگان مهم فولاد در کشور، با سرمایه‌گذاری در حوزه فناوری و نوآوری به دنبال افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها و افزایش رقابت پذیری در بازارهای جهانی است.
تحریم، سرعت‌گیر هوشمندسازی
اگرچه هوشمندسازی و توسعه استفاده از هوش مصنوعی ضرورتی غیرقابل اجتناب برای صنایع کشور و به خصوص صنایعی است که می‌خواهند در کلاس جهانی به تولید محصول بپردازند، اما تحریم‌ها شرایط حرکت در این مسیر را برای بنگاه‌های تولیدی دشوار می‌کند. عدم ارتباط مستقیم با شرکت‌های فناور در دنیا باعث می‌شود که حرکت در مسیر استفاده از هوش مصنوعی در بخش فولادسازی هزینه‌بر و دشوار باشد. با این وجود حرکت در این مسیر ضرورتی غیرقابل اجتناب است.
